Historia

Książka wydana z okazji zbliżającej się rocznicy 100-lecia Bitwy Warszawskiej. Odzyskanie przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 r. było wstępem do ostatecznej rozgrywki o jej granice i pełną suwerenność. Szczególnie wielką batalię przyszło Polakom toczyć o granice odrodzonego państwa. Walczono z Ukraińcami o Galicję Wschodnią i Wołyń, z Niemcami o Wielkopolskę i Śląsk, z Litwinami o Wileńszczyznę i Suwalszczyznę Południową, z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński, Spisz i Orawę. Najważniejsza była jednak batalia z bolszewicką Rosją. Ta niewypowiedziana wojna trwała od lutego 1919 do października 1920 r. toczyła się tylko o granice obu państw.

Przywykliśmy patrzeć na listopad 1918 roku jak na szczęśliwy finał trwającej ponad 100 lat walki Polaków o wolność i suwerenność. A przecież Drugą Rzeczpospolitą czekał długotrwały proces kształtowania niepodległego państwa. Niniejszy album pokazuje nie tylko szczęśliwe, przełomowe dla naszej niepodległości wydarzenia, ale i opowiada o codziennych trudach podejmowanych w latach 1918-1926

Sceny z sali rozpraw przesuwają się przed oczami niczym kadry z prawniczego thrillera – publiczność szturmuje budynki sądów, polityka i zbrodnia rozpalają emocje, prasa podgrzewa nastroje, a adwokaci wygłaszają płomienne mowy. Na ławie oskarżonych wrogowie Najjaśniejszej Rzeczypospolitej: dezerterzy, malwersanci, mordercy i szpiedzy. Niezwykły sądowy spektakl.
Dzięki mistrzowskiej narracji autorki czytelnik ma wrażenie, że znalazł się w samym centrum wydarzeń. Że oto uczestniczy w głośnych procesach II Rzeczypospolitej. Na ławie oskarżonych m.in.: Michał Rola-Żymierski, Eligiusz Niewiadomski, Jerzy Sosnowski. W rolach oskarżycieli i obrońców – tuzy ówczesnej palestry. W ławach dla publiczności – żywiołowe reakcje na zeznania świadków czy prokuratorskie wystąpienia. Słychać szmery, krzyki, wrzenie albo zapada martwa cisza...
Zbiór reportaży ukazujących lata 20. i 30. ubiegłego wieku przez pryzmat sali sądowej to lektura fascynująca i skłaniająca do refleksji.

Pozycja obowiązkowa dla każdego, kto zamierza świadomie przeżywać święto stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Przypomina najważniejsze osoby, fakty oraz wydarzenia, które wpłynęły na odrodzenie naszej ojczyzny. Pozwala zrozumieć późniejsze wydarzenia XX w., będącego najtrudniejszym stuleciem w dziejach narodu i państwa polskiego. W książce w przystępnej formie zawarto istotny przekaz nie tylko o faktach i datach, ale również o konieczności wychowania młodego pokolenia w duchu odpowiedzialności za własny kraj i niepodległość.

Niebezpieczeństwo było trwałe – poczynając od 1918 r., lecz stało się bezpośrednie wraz z Wielkim Kryzysem. Na tle ogólnoświatowej katastrofy gospodarczej urosły gwałtownie masowe nastroje agresywne i rewizjonistyczne, zarówno nacjonalistyczne, jak bolszewickie.

Trudno zrachować odbyte wojny, jeszcze trudniej stoczone bitwy w tysiącletnich dziejach Polski. Pozostały po nich niezliczone, czasem zapomniane cmentarze, pomniki, miejsca lokalnego bądź ogólnego kultu. Jedno jest pewne, walczący Polak, gdy miał świadomość szlachetności celu, o który ma się bić, był (jest) jednym z najlepszych żołnierzy na świecie. Dowodzą tego tysięczne przykłady i nie ma tu znaczenia, jaki był rezultat konkretnego zdarzenia militarnego. O kilku takich zdarzeniach, zwycięskich i chwalebnych, opowiada niniejsza książka.