Historia

Justyna Błażejowska

Harcerską drogą do niepodległości

Nieznana historia KOR-u i KSS „KOR”

w relacjach: Antoniego Macierewicza, Piotra Naimskiego, Jana Olszewskiego, Urszuli Doroszewskiej, Ludwika Dorna, Marcina Gugulskiego, Bohdana Cywińskiego, Antoniego Libery, Marka Barańskiego, Agaty Runowicz, Marka Barańskiego, Krzysztofa Łączyńskiego, Andrzeja Janowskiego, Wojciecha Fałkowskiego.

Ponad sześćset stron wspomnień Antoniego Macierewicza, Piotra Naimskiego, Jana Olszewskiego i innych... Autoportret środowiska, w którym o niepodległej Polsce nie tylko marzono...

Książka "Knebel. Cenzura w PRL-u" Błażeja Torańskiego jest zapisem rozmów autora z ludźmi kultury, których dokonania musiały zyskać aprobatę Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Gra z tą instytucją, prowadzona przez wielu twórców, była istotnym czynnikiem stymulującym ich działania.

Sceny z sali rozpraw przesuwają się przed oczami niczym kadry z prawniczego thrillera – publiczność szturmuje budynki sądów, polityka i zbrodnia rozpalają emocje, prasa podgrzewa nastroje, a adwokaci wygłaszają płomienne mowy. Na ławie oskarżonych wrogowie Najjaśniejszej Rzeczypospolitej: dezerterzy, malwersanci, mordercy i szpiedzy. Niezwykły sądowy spektakl.
Dzięki mistrzowskiej narracji autorki czytelnik ma wrażenie, że znalazł się w samym centrum wydarzeń. Że oto uczestniczy w głośnych procesach II Rzeczypospolitej. Na ławie oskarżonych m.in.: Michał Rola-Żymierski, Eligiusz Niewiadomski, Jerzy Sosnowski. W rolach oskarżycieli i obrońców – tuzy ówczesnej palestry. W ławach dla publiczności – żywiołowe reakcje na zeznania świadków czy prokuratorskie wystąpienia. Słychać szmery, krzyki, wrzenie albo zapada martwa cisza...
Zbiór reportaży ukazujących lata 20. i 30. ubiegłego wieku przez pryzmat sali sądowej to lektura fascynująca i skłaniająca do refleksji.

Niebezpieczeństwo było trwałe – poczynając od 1918 r., lecz stało się bezpośrednie wraz z Wielkim Kryzysem. Na tle ogólnoświatowej katastrofy gospodarczej urosły gwałtownie masowe nastroje agresywne i rewizjonistyczne, zarówno nacjonalistyczne, jak bolszewickie.